آیت الله مکارم شیرازی:
#چگونه در کسب و کار دنیا تعادل برقرار کنیم؟
در روایت آمده است که تا آنجا که مى توانید از فکرهاى دنیوى فراغت پیدا کنید و خیال نکنید که اگر سراغ آخرت بروید از دنیا باز مى مانید، چراکه: اوّلا، خداوند به «وُدّ و رحمت» قلوب بندگان را منقاد و مطیع چنین شخصى مى کند، یعنى سیل عواطف مردم به سوى شخصى که به سمت خدا رفت سرازیر مى شود، و آن شخص با اقبال مردم روبه رو مى شود.
* تعادل در کسب دنیا
قال (علیه السلام): «تَفرَّغوا مِنْ هُمومِ الدُّنیا ما اسْتَطَعْتُم فاِنَّهُ مَنْ أَقْبَلَ عَلَى اللهِ تعالى بِقَلْبِه جَعَلَ اللهُ قُلوبَ الْعِبادِ مُنْقادَةً اِلَیْهِ بِالْوُدِّ وَ الرَّحْمَةِ، وَ کانَ الله اِلَیْهِ بِکُلِّ خَیْر أَسْرَعُ».
از احادیث است که: «هرچه مى توانید از سرگرمی هاى دنیا خود را رها کنید، پس به درستى که هرکس با قلبش متوجّه خدا شود، خداوند محبّت و رحمت مردم را متوجّه او مى کند و خداوند سریع تر از هر چیزى به او خیر مى رساند».
مخاطب این حدیث کسانى هستند که وقتى به آنها گفته مى شود که چرا در انجام وظایف الهى کوتاهى مى کنید و عبادت را خوب انجام نمى دهید، و چرا به کار آخرت نمى پردازید و فقط غرق در دنیا هستید؟ در پاسخ مى گویند: چه کار کنیم، گرفتاریم، از کسب و کار مى مانیم.
هموم دنیا در این حدیث به معناى غم و غصّه نیست، بلکه به معناى آن چیزى است که انسان را مشغول مى کند; بنابراین معناى روایت این است که تا آنجا که مى توانید از فکرهاى دنیوى فراغت پیدا کنید و خیال نکنید که اگر سراغ آخرت بروید از دنیا باز مى مانید، چراکه: اوّلا، خداوند به «وُدّ و رحمت» قلوب بندگان را منقاد و مطیع چنین شخصى مى کند، یعنى سیل عواطف مردم به سوى شخصى که به سمت خدا رفت سرازیر مى شود، و آن شخص با اقبال مردم روبه رو مى شود.
ثانیاً، اینکه خداوند چنین کسى را به سرعت به خیر و سعادت مى رساند.
مردم سه گروهند:
گروه اوّل: که بیشتر اینگونه اند کسانى هستند که بیشتر زندگى آنها صرف دنیا مى شود.
گروه دوم: کسانى که گمان مى کنند دنبال زندگى نرفتن و سربار جامعه شدن فضیلت است.
گروه سوم: کسانى که معتدل و بر جادّه مستقیم هستند و به مقدارى که حفظ آبرو کنند و آبروى جامعه اسلامى نرود، دنبال تلاش و فعالیّت مى روند که در احادیث آمده این تلاش هم جزء آخرت به حساب مى آید.
شخصى نزد امام صادق (علیه السلام) آمده و عرض کرد: مى ترسم دنبال دنیا و کسب و کار بروم و دنیا پرست بشوم؟ امام (علیه السلام) فرمود: این پولى که بدست مى آورى براى چیست؟ گفت: انفاق فى سبیل الله مى کنم، حج بجا مى آورم، صله رحم مى کنم و خانواده خود را آبرومند نگه مى دارم. حضرت فرمود: این دنیا نیست که تو خیال مى کنى، بلکه این آخرت است، ظاهرا دنبال دنیا هستى؛ ولى هدفت آخرت است.